Afscheid van kindernevendienst

Tijd van afscheid nemen
Kinderen uit groep 8 nemen in deze weken afscheid van de kindernevendienst. Bij onze gemeente gaat een delegatie van de leiding het afscheid voorbereiden. Dat hebben we onlangs besloten in een nevendienstvergadering.
Maar aan de zoektermen waarmee dit weblog gevonden wordt, is het ook te merken. Er wordt meer gezocht met het woord afscheid.

Informatie delen
Ik heb wat rondjes gesurfd op internet. Aan leiding uit andere gemeenten heb ik gevraagd: wat doen jullie bij het afscheid van de nevendienst?
En hoe langer ik met deze blogpost bezig ben, des te meer besef ik wat een kleine verzameling ideeën dit is.

Volop inspiratie
Want al zoekend komen de meest creatieve ideeën en uitwerkingen aan het licht. En ik heb slechts in het Nederlands gezocht. Tot en met de 5e resultaatpagina van de zoekmachine.  Er is veel en veel meer.
Heb je een aanvulling voor deze tekst? Laat het me weten.

Opa’s vertellen van vroeger
Een afscheidsdienst die op mij veel indruk heeft gemaakt was met medewerking van 2 opa’s. Grootouders van kinderen die afscheid namen.
Zij kregen het woord in de kerkdienst. Ze vertelden hoe zij het vonden om naar kerk te gaan toen zij een jaar of 12 waren. Van kindernevendienst was toen geen sprake. En als ik het me goed herinner mochten ze niet eens naast hun moeder zitten maar moesten ze aanschuiven in de mannenbanken.

De ontboezeming dat ook zij zich soms behoorlijk zaten te vervelen, zal hun kleinkinderen goed gedaan hebben: Opa vond het vroeger ook vervelend om naar kerk te gaan. Toch heeft hij deze goede gewoonte vol kunnen houden. Hij heeft het voorgeleefd aan zijn kinderen, die op hun beurt hún kinderen mee naar de erediensten nemen.
Wat een bijzondere dienst was dat.

Opvallende aanpak / rituelen gevonden op internet
Kussensloop
Het thema van deze zondag was: Jezus zegt: “Iedereen die vermoeid is, kan bij mij tot rust komen”.
De kinderen hebben op een kussensloop geschreven of getekend wat hun toekomstdromen zijn.
We hebben die slopen ingepakt en het is de bedoeling dat ze over een aantal jaren kijken, wat er van uitgekomen is. Bron: Vredeskerk Nijkerk

Kaarsen symboliseren leeftijd
12 kaarsen worden aangestoken. Deze symboliseren de leeftijd van de afscheidnemende kinderen. Als kadootje krijgen ze het boekje you’ve got mail. Ooit gevonden op website: gkderegenboog in Nijverdal.

Doopboom
Als de kinderen van de lagere school gaan aan het eind van groep 8, eindigt ook hun kinderdiensttijd. Aan het eind van dat seizoen wordt er in een feestelijke dienst de overgang naar een andere levensperiode gevierd. Het blaadje dat bij de doop in de doopboom gehangen werd krijgen ze dan zelf, als teken van hun grotere zelfstandigheid. Dit is te vergelijken met de Bar-Mitzwa festiviteiten in het Jodendom. De kinderen krijgen dan ook een uitnodiging voor de Jeugdkerk voor het volgende seizoen. Ooit gevonden op website langedijkkerkplein (bestaat niet meer).

Hugenotenkruisje
Aan twaalfjarigen wordt als afscheid een Hugenotenkruisje uitgereikt. Het accent ligt hierbij niet op het afscheid nemen, maar op het welkom zijn bij de activiteiten van de volgende leeftijdsgroep, zoals tienergroep en catechese. Het kruisje wordt in de dienst op de startzondag in september door de leiding van de kindernevendienst aan de twaalfjarigen overhandigd. Ooit gevonden op website Protestantse Gemeenten Zeddam – ‘s-Heerenberg.

Lefsprong
In de dienst kan ruimte gemaakt worden voor een zogenaamde lefsprong: vanaf een hoog punt laat de jongere zich naar achter vallen in de gekruisde armen van de leiding of ouders. De sprong staat als symbool voor de sprong in het diepe. Het is ook een tijd voor ouders van loslaten. En misschien wel tijd voor het toelaten van andere identificatiefiguren in het leven van de tiener. Ook daar is lef voor nodig.

Kinderdiensten of overstapdiensten

• Kinderdienst met als thema: je eigen spoor gaan. Ooit gevonden op website van de Johanneskerk uit Sittard.
• Liturgie kinderdienst met als thema: spiegeltje, spiegeltje aan de wand van Protestantse Gemeente Oudega.
• Overstapdienst met als thema: in de werkplaats, wie wat bewaart Bron: Gereformeerd Zierikzee.
• Thema uit Spreuken: kies de tijd Bron: Rhoon
• Afscheidgroep8Koudekerke uit Koudekerke (W)
• Overstapdienst van tijdschrift Bonnefooi: Waarom staan die stenen daar?
• Overstapdienst van tijdschrift Bonnefooi: De capaciteitenshop
• Overstapdienst van tijdschrift Bonnefooi: Overstappen met Christoffel
• Overstapdienst van tijdschrift Bonnefooi: Vriendschap
• Liturgie Goede reis (o.a. Psalm 121) Protestantse Gemeente Hurdegaryp namens Jeugddienstcommissie voorbereid door leiding kinderdienst
• Liturgie 1 + 1 = 3 Samen ben je sterk (o.a. Prediker 4: 9-12) Protestantse Gemeente Hurdegaryp namens Jeugddienstcommissie voorbereid door leiding kinderdienst
• Liturgie Klaar voor de start (o.a. 10 geboden op rijm) Protestantse Gemeente Hurdegaryp namens Jeugddienstcommissie voorbereid door leiding kinderdienst

Verschillende cadeau-ideeën

• Geïllustreerde bijbelverhalen
• Bijbels dagboekje
• Wereldbijbel
• Liedboek voor de kerken voor jou
• Boek de bijbel voor jongeren
• Reistas
• Knapzak met een kompas, een fototoestel, een flesje water en crackers

Klein lijstje met linken naar verschillende boeken

• Kwintessens
• Ark-Media

Gedichten

• Moedervogel /Gerrie Huiberts Uit: Het begon met licht (kinderbijbel) p.13
• Tegen beterweters in / Karel Eykman Uit: Met open ogen : 100 bijbelse gedichten
• Gods zorg bij het groter worden Uit: Yeaaah! Brugklaspower / Corien Oranje
• Nooit alleen / Herman Boon (liedvorm)
• Ga maar op weg in het licht van de morgen (pdf-bestand, 1 p.)
• In een land van licht en donker (pdf-bestand, 1 p.)

Spiegelverhalen

• Verhaal: een warme plek in boek: de gelukbrenger / Stephan de Jong
  Soudade gaat verhuizen maar ze houdt nog zo van haar oude huis. Op het eind van het verhaal neemt ze het huis mee in haar hart.
• Verhaal: het loslaatmiddel in boek: de gelukbrenger / Stephan de Jong
  Een paard kan niet van box verhuizen omdat hij vastzit aan zijn herinneringen. Er volgen diverse pogingen om hem los te krijgen. Uiteindelijk verft een beschermengel al de verzamelde herinneringen als zwarte strepen op het witte paard. Hij is vrij om ze mee te dragen.

Draaiboek met dank aan Joost Schelling, JOPcoach

• Thema uitwerken
  Werk een thema uit dat verband houdt met afscheid nemen, reizen, doortocht, drempels, ouder worden, aanwezigheid van God. Denk hierbij aan de rijke beelden die de Bijbel en het geloof hiervoor aanreikt: rugtas, kompas, vlieger (als teken van de aanwezigheid, beweegt op de onzichtbare wind, die er wel is), de weg, enzovoorts.
  Dit thema kom je op het spoor door met elkaar te associëren waar je bij het afscheid van de kindernevendienst aan denkt. Wat komt er op de kinderen af? Ze verlaten de school, soms het dorp, de knd, oude en nieuwe vrienden, keuzes voor de toekomst (Basisvorming en straks profielen/tweede fase)
• Moment tijdens dienst
  Tijdens de dienst is er een moment waarop aandacht geschonken wordt aan de overstap. Er zijn verschillende manieren: gebed, meegeven van een zegen (bijvoorbeeld een reiszegen), aansteken van een kaars, lezen van een gedicht, gesprekje met de kinderen over de overgang naar een nieuwe fase, ophalen van herinneringen aan de knd/zondagschool (uitbeelden, misschien zijn er wel foto’s, video, liedjes), zingen van liederen, die voor de kinderen belangrijk zijn, meegeven van een kado/boekje door de leiding van de nevendienst/zondagschool.
• Contact houden
  Zorg voor een goede koppeling aan bestaande activiteiten voor het volgende jaar. Leg alvast contact met tienerkerk, catechese of clubwerk. Vraag of de kinderen van groep 8 een keer eerder naar de tiener/jeugdkerk of club mogen komen om eens te kijken. Of laat ze de afscheidszondag naar de tienerkerk gaan. Juist omdat er een zomervakantie tussen zit, kan daardoor de echte overgang verwateren. De overstapdienst kan ook aan het begin van september worden gehouden als de jongeren echt de overstap maken. Maar dit kan soms praktisch gezien minder goed uitkomen.
• Voorbereiden met ouders en leiding
  Bereid de hele dienst met de ouders en leiding van de knd en predikant voor. Of bereid het thema van de afscheidsdienst samen met de kinderen voor, tijdens de nevendiensten op de voorgaande zondagen.Het is ook mogelijk om tijdens dit contact met de ouders een aanbod te doen op het vlak van geloofsopvoeding. Zowel voor kinderen als voor ouders komt er een hoop op hen af, als het kind de basisschool verlaat. De veilige wereld is verlaten en nu komen er veel nieuwe zaken op het pad van hun kind. Wat betekent dat voor het geloof en de kerk?. Ook de kindernevendienst als basis valt weg.Hoe ga je om met kinderen die niet (meer) naar de kerk willen? Waar praat je thuis over? Hoe praat je over alcoholgebruik, muziek, relaties en uitgaan? Ideeën hiervoor zijn te verkrijgen bij de JOP coach. Zij kunnen een avond komen om te vertellen over geloofsopvoeding/-communicatie met tieners. Ze hebben voldoende materiaal op dit vlak. Of zie het algemene overzicht trainingen van JOP. Andere suggesties zijn te vinden in:
  Speelruimte om te bouwen, Willemien Wikkers, p. 85-111. Dit boek bevat ook een uitgewerkt voorbeeld voor een dienst (thema: daar ga je).
• Kies voor een vorm die bij je past.

Wat een schat aan ideeën.
Een goed afscheid toegewenst.
Laatst bijgewerkt: 24 mei 2018

Read Full Post »