Feeds:
Berichten
Reacties

Archive for the ‘krimp’ Category

In het vorige artikel stonden we kort stil bij de feiten: welke kansen en mogelijkheden zien we als we om ons heen kijken?
Nu je de feiten weet, weet je ook bij wie je moet zijn.

Naar wie ga je luisteren?

Ga luisteren Ga luisteren
  • Bij dat gezin dat sinds een jaar steeds minder in de kerk komt.
  • Bij die stellen bij wie een jaar geleden een kindje is geboren.
  • Bij de mensen die wel ingeschreven staan, maar die je nooit ziet.
  • Bij de opa’s en de oma’s.
  • Of bij de buurtbewoners die eigenlijk nooit in de kerk komen, maar die stiekem wel heel nieuwsgierig zijn wat er eigenlijk in die kerk gebeurt.

Afspreken

Met hen maak je een afspraak. Het is altijd lastig om zo’n gesprek goed aan te kondigen. Het beste is het om te vertellen wat je komt doen: je wilt hen leren kennen en het met hen hebben over hun ervaringen met hun (klein)kinderen en misschien ook over hun ervaringen met de kerk. Je doel is dus kennismaken. En verder zijn zij als ervaringsdeskundigen je adviseurs-van-buitenaf.

Wat kan de kerk betekenen?

In het gesprek probeer je steeds een zo concreet mogelijk beeld te krijgen:

  • Hoe ziet hun leven eruit?
  • Wat zijn de momenten waarop zij zin ervaren?
  • En op welke momenten ervaren zij juist onzin?
  • Welk visioen hebben zij voor zichzelf?
  • Hoe gaan ze met hun kinderen om?
  • Wat vinden ze belangrijk voor hun kinderen en hoe geven ze daar vorm aan?
  • Wat wensen zij voor hun kinderen?
  • En hoe kijken ze aan tegen die kerk om de hoek?
  • Wat zijn hun goede ervaringen met die kerk, en wat zijn hun slechte ervaringen?
  • En uiteindelijk misschien ook: kunnen ze iets bedenken dat die kerk voor hen en hun kinderen kan betekenen?

Concrete visioenen en dromen

Het gesprek gaat dus over de mensen met wie je een afspraak hebt gemaakt. Dat is geen theoretisch gesprek waarin het gaat over visies en meningen. Het is een gesprek dat draait om ervaringen: om verhalen over wat mensen concreet hebben meegemaakt. En om verhalen over visioenen en dromen, maar ook die zo concreet mogelijk.
Het kan geen kwaad om dit soort gesprekken ook in je groepje te voeren, want ook jullie hebben je verhalen over wanneer het goed was en wanneer niet.

Goed luisteren

Goed luisteren dus en vooral niet proberen te bekeren of overtuigen. In het volgende artikel breiden we ons netwerk uit en gaan we op zoek naar bondgenoten.

Meer informatie

Deze blogtekst is geschreven door: Alfard Menninga adviseur jeugd en werkzaam bij de Protestantse Gemeente Amsterdam.

Bij JOP verscheen een artikel in het tijdschrift Jong Protestant, nr. 4, p. 4 (2019): Vraag het de ouders. JOP biedt ook ondersteuning als je gezinnen wil gaan bezoeken.

Bron foto: collectie Andrea.

Dit artikel verschijnt in een reeks.

Eerder verscheen:

Read Full Post »

In het vorige artikel vormden we een ontdekgroep die samen met ons op pad willen. Zodra je dit groepje hebt, is het belangrijk om de feiten onder ogen te zien.

Verzamel de feiten, opdat je richting kan geven aan de toekomst van de kindernevendienst

Verzamel de feiten, opdat je richting kan geven aan de toekomst van de kindernevendienst

  • Staan er nog kinderen ingeschreven bij jullie gemeente?
  • Wonen er nog kinderen in onze buurt of in ons dorp?
  • Hoe oud zijn ze, en wie hebben contact met ze?
  • Verwacht je dat er de komende tijd kinderen geboren gaan worden en wanneer ongeveer?
  • Zijn er bouwactiviteiten in de omgeving van de kerk?
  • En wat voor mensen gaan daar wonen: ouderen, of juist jonge gezinnen?

Stoppen?

Soms geven de feiten aanleiding om te stoppen. Bijvoorbeeld als er geen kinderen meer staan ingeschreven en tegelijkertijd het dorp waar je woont nagenoeg kinderloos is.

Of doorgaan?

Maar vaker is er wel een aanleiding om door te gaan. Zo zijn er nogal wat kinderloze dorpen waar veel grootouders wonen en waar elke vakantie talloze kleinkinderen komen logeren.

Meer informatie

Deze blogtekst is geschreven door: Alfard Menninga adviseur jeugd en werkzaam bij de Protestantse Gemeente Amsterdam.

Bron foto: collectie Andrea.

Dit artikel verschijnt in een reeks.

In het volgende artikel gaan we contact leggen met mensen van vlees en bloed. Want feiten zijn belangrijk, maar niet belangrijk genoeg om bij stil te blijven staan. Stap 4 : luisteren.

Eerder verscheen:

Read Full Post »

In het vorige artikel constateerden we dat er iets moet gebeuren. Om anderen de tijd te geven om aan dat idee te wennen, deden we dat het liefst zo vroeg mogelijk.

Groep

Maar ook als je wat laat bent, en als enige leiding over bent, kun je stap twee zetten.
Stap twee is namelijk het vormen van een groepje: mensen die met jou op pad willen gaan en met jou willen ontdekken hoe jullie gemeente de veranderende tijden het hoofd kan bieden.

Voor de toekomst van de kindernevendienst ga je samen op ontdekkingstocht

Voor de toekomst van de kindernevendienst ga je samen op ontdekkingstocht

Leden ontdekgroep

Wie er in zo’n groepje moeten?

  • Jijzelf natuurlijk
  • iemand met ideeën
  • een goede uitvoerder,
  • een luisteraar,
  • de brombeer uit de inleiding
  • iemand met invloed in de gemeente
  • het gezicht naar buiten, of dit nu de dominee is, de koster, de voorzitter van de diaconie of gewoon een willekeurige andere.

Hoe dichter deze mensen bij de doelgroep staan, hoe beter. Zorg dus dat de meerderheid van je groepje bestaat uit ouders, grootouders, onderwijzers en leuke ooms en tantes.

Meer informatie

Deze blogtekst is geschreven door: Alfard Menninga adviseur jeugd en werkzaam bij de Protestantse Gemeente Amsterdam.

Bron foto: collectie Andrea.

Dit artikel verschijnt in een reeks.

In het volgende artikel onderzoeken we de feiten en omstandigheden.

Eerder verscheen:

Read Full Post »

Het speelt in veel kerken in Nederland: de kindernevendienst loopt leeg. Niet alleen zijn er steeds minder kinderen, er lijken ook steeds minder mensen te zijn die het leuk vinden om de kindernevendienst te leiden. En als dan de laatste leiding er ook mee stopt, eindigt het allemaal.

Leegloop

Het geeft een droevig gevoel. In het achterhoofd van de gemeente gonzen woorden als

  • vergrijzing
  • leegloop

Een enkele somberaar mompelt: “Jezus zei toch: ‘laat de kinderen tot mij komen…’”

Nadenken over de toekomst van de kindernevendienst kan je doen als je eerst vastgesteld hebt dat je er over moet nadenken

Constateer dat er veel minder kinderen naar de nevendienst komen

7 stappen

In deze serie artikelen blijven we niet bij de pakken neerzitten maar gaan we op zoek naar de kansen die het leeglopen van de kindernevendienst ook biedt. Dat doen we systematisch, in zeven stappen die je als gemeente zelf kunt zetten. Het zijn zoekende stappen die toewerken naar een oplossing die bij jouw gemeente past.

Unieke mogelijkheden

Elke gemeente is anders, dus elke oplossing is anders. Daarom geen best practices in deze reeks artikelen, maar een strategie om jullie eigen oplossing te vinden.

Stap 1: Constateren

Hier begint het. Je hebt waarschijnlijk al een lang proces achter de rug.

  • De onderbouw- en de bovenbouwgroep werden samengevoegd.
  • Toen kwam er een hoekje voor de crèche in de kindernevendienstruimte.
  • De oudere kinderen begonnen te klagen dat het saai was
  • Of de ouders van de jongere kinderen aarzelden om hun kinderen naar de kindernevendienst te laten gaan
  • En ondertussen kwam er steeds minder leiding.
  • De leiding die er nog was, kwam vooral naar de kerk als ze zelf dienst hadden,
  • met als gevolg dat ze er vaak met alleen hun eigen kinderen zaten.

Stel op tijd vast: leegloop dreigt

Ergens in dat proces moet je constateren dat leegloopt dreigt. Het liefst doe je dat voordat de laatste de deur achter zich dichttrekt. Vroegtijdig constateren stuit soms op weerstand. Het gaat immers nog goed en er zijn nog steeds kinderen. Maar te laat constateren stuit op evenveel weerstand. Iedereen loopt op zijn tandvlees en wie is er nog gemotiveerd genoeg om de volgende stappen te zetten?

Mijn advies: constateer op tijd. Zo geef je anderen de tijd om te wennen aan het idee dat er iets aan het veranderen is.

Meer informatie

Deze blogtekst is geschreven door: Alfard Menninga, adviseur jeugd en werkzaam bij de Protestantse Gemeente Amsterdam.

In een volgende artikel gaan we op zoek naar mensen in de gemeente die met jou op pad willen gaan; stap 2 : vorm een groepje
Of open het complete artikel “Nadenken over de toekomst van de kindernevendienst” in pdf-vorm.

Read Full Post »

Een uitgever van een kindernevendienstmethode biedt gratis digitaal materiaal aan voor kinderen die de kindernevendienst gemist hebben. Kwintessens biedt prachtige handvatten om thuis met bijbelverhalen aan de slag te gaan.

Van uitgever direct naar de doelgroep. Wie had dat ooit gedacht.

Gezin op de bank leest een tijdschrift

Als gezin thuis samen lezen

Geen kinderen

In onze gemeente gaat het opeens heel erg hard. Keer op keer zijn er geen gezinnen met kinderen, is er geen kindernevendienst. Alleen tijdens een doopdienst in maart en met Pasen waren er kinderen. De overige zondagen maakten de jonge gezinnen een andere keuze dan naar de kerk te komen.
De verhaallijn in het 40-dagentijdproject bijvoorbeeld, heeft de kinderen niet bereikt.

Duur

Wij zijn hierin niet de enige. Het 40-dagentijdproject is wel heel erg duur voor die 2 zondagen dat er één kind is, verzuchtte een nevendienstleidster uit een buurdorp onlangs.

Materiaal voor ouders

De uitgever van Kind op Zondag, ziet dit gebeuren en heeft besloten een experiment uit te voeren. Men biedt gratis, digitaal materiaal aan, dat door de gezinnen thuis gebruikt kan worden. Het is ook makkelijk door te sturen naar ouders die een bepaalde zondag niet in de kerk zijn. Dit staat in de inleiding op het materiaal.

Einde kindernevendiensttijdperk?

De tijden veranderen. Ook in de kerk. Komt er na 50 jaar een eind aan de kindernevendienst? Dat was immers het antwoord op de zondagsscholen waarbij de kinderen helemaal niet in de kerk kwamen.

Kinderen niet apart vertellen, samen vieren

Blijven de gezinnen thuis omdat ze ernaar verlangen om samen met hun kinderen te vieren?
Onder die noemer vinden momenteel vele experimenten plaats om een kinderen een nieuwe plaats te geven in de kerk/viering.

Vroege huiskamergemeenten

Vormt elk gezin nu al een huiskamergemeente en zien we ze daarom niet meer in ons kerkgebouw?
Andrea

Meer informatie:

Read Full Post »

Voor de vierde keer in de 40-dagentijd zijn er bij ons geen kinderen voor de kindernevendienst. Het verband tussen de bijbelverhalen, de voorbereiding op het paasfeest, de inhoud van het project; dit gaat onze jonge gemeenteleden voorbij.

Somberen

Ik moet mezelf ernstig toespreken om daar niet de hele dienst over te gaan zitten somberen. Het raakt me wel.

Twee kinderen luisteren naar een radio

1960 Kinderen luisteren naar een radio

Project uitgelegd

De kindernevendienstleidster vertelt toch over het project. En we steken het kaarsje in het lantaarntje aan, zingen het projectlied en we denken aan de kinderen.

Kerkuitzending gemist

Dan vertelt onze gastpredikant over een Opa.
Als zijn kleinzoon komt, surft hij naar kerkuitzending gemist. Hij zoekt de opname van de dienst op en zoekt daarbinnen naar het moment voor de kinderen.
Dan luistert hij er samen met zijn kleinzoon naar. Misschien pakt hij er ook nog wel een kinderbijbel bij.
Wat een hoopvolle gedachte.

Andere manier

Wij zien niet alles wat er gebeurt. Misschien krijgen onze kinderen de bijbelverhalen wel op een andere manier mee.

Dus daarom deel ik dit verhaal met jou, Andrea.

Somberen kan altijd nog.

Meer informatie

Hier kan je veel kerkdiensten terugluisteren:
kerkdienstgemist.nl
kerkomroep.nl
Bron foto: digitaal.dezb.nl, fotograaf: W. de Bruine, geraadpleegd 18 maart 2018 2 jongetjes luisteren in pyjama naar de radio ‘het klokje van zeven uur’ een foto uit 1960.

Read Full Post »

Wakker geschrokken. Zo kom ik terug van een voorstelling in een buurkerk. Vreemd genoeg houdt de bijgewoonde theatervoorstelling me niet bezig maar een touw en een briefje.

De kerkbank is afgesloten met een touw. Er ligt een briefje: deze bank alstublieft niet gebruiken.

De kerkbank is afgesloten met een touw. Er ligt een briefje: deze bank alstublieft niet gebruiken.

Kerkbanken dicht

Wel 5 of 6 rijen zijn afgesloten voor de kerkgangers. Er hangt een touw voor de ingang van de rijen. Op de bank ligt een briefje: Deze bank a.u.b. niet gebruiken.
Het zijn de achterste rijen. De kerkbezoekers worden uitgenodigd vooraan plaats te nemen. Het is zo akelig voor de voorganger als je eerst heel wat lege rijen ziet en in de verte de gemeenteleden.

En bij de achterdeur hangt er nog dat briefje: doet de laatste de deur op slot? En ook het licht uit!

Briefje met de tekst: doet de laatste de deur op slot? En ook de lichten uit!

Briefje met de tekst: doet de laatste de deur op slot? En ook de lichten uit!

Ontkerkelijking

Is het zo erg gesteld met de kerkverlating in het buurdorp, een paar kilometer verderop?

Wij krimpen

Maar laat ik eens naar onszelf kijken. Het komt niet meer vaak voor dat de schuifdeuren open gaan en we zo de kerkzaal vergroten. Laat staan dat er mensen op de ballustrade zitten.

Dit jaar vragen we gemeenteleden de adventskaarsen aan te steken. Dat is jarenlang een erebaantje voor de kinderen geweest. De kans dat ze er zijn is klein.

Vertrouwde kring van gelovigen

Waarom schrik ik hier nu zo van? Zit ik te lang in mijn veilige, vertrouwde cocon? Ik ken veel mensen die kerkelijk actief zijn, ook in de buurdorpen.

Is het omdat mijn persoonlijk gesprek met al die mannen en vrouwen over geloven, inspiratie, online en off-line, nog steeds doorgaat?

Landelijk missionair festival

Zaterdag aanstaande is er een grote bijeenkomst in Utrecht. Over missionair kerk zijn. Uitstraling hebben met een open houding naar de ander.

Ik zie dat er praktische workshop zijn, zoals kliederkerk, kinderwerk of jouw kerk presenteren in de buurt. De inzet van sociale media komt aan bod en ook hoe je de website van de kerk kan inrichten (communicatie).

Wat goed dat deze dag georganiseerd wordt. Ik wens alle deelnemers een hele inspirerende, gezegende dag toe, Andrea.

Meer informatie

Website Landelijk Missionair Festival
Eerder geschreven blogteksten over krimp
Bron foto’s: collectie Andrea

Read Full Post »

Met een kleine groep kinderen kan de kindernevendienst ook fantastisch zijn. Het zit hem niet in de grootte, in de aantallen. Jouw werk in de kindernevendienst telt niet pas mee als je die zondag minstens 40 kinderen bereikt. Ook in een kleine groep kan God zijn zegenend werk doen.

Workshop RondomHetKind

Dit is de kernboodschap die Majoor Caroline Roos van het Leger des Heils had voor de deelnemers aan de workshop: een handjevol kinderen in de kindernevendienst, tijdens de conferentie RondomHetKind. De aanwezigen waren positief en enthousiast.

Dia uit de workshop: een handjevol kinderen bij de kindernevendienst, Caroline Roos, RondomHetKind 2016

Dia uit de workshop: een handjevol kinderen bij de kindernevendienst, Caroline Roos, RondomHetKind 2016

Persoonlijk aandacht

Heb je een kleine groep bij de kindernevendienst? Dan kan je elk kind persoonlijk leren kennen. Je kan een volgende keer terugvragen hoe iets geweest is. Je kent de familiesituatie. Je kan het kind het gevoel geven dat hij of zij er echt bij hoort. Wat een groot goed.

Plan als een gezin

Denk en plan als een gezin, niet als een klas. Omdat je waarschijnlijk veel verschillende leeftijden in één groep hebt, help je jezelf als je denkt aan een familie. Iedere aanwezige heeft een ander niveau. Elk kind heeft een inbreng die past bij zijn leeftijd en elke inbreng is goed.

Vermijd kramp

Vermijd de valkuil dat je de hele kindernevendienst voor elk kind, elk moment, persé interessant maakt. Dan maak je het voor jezelf zo krampachtig. Je kunt best zeggen: vandaag is het verhaal dat ik vertel voor de jongere kinderen maar daarna kom ik bij jullie, oudere kinderen. Een volgende keer ontgaan de jongsten misschien details van de vertelling en daag je de oudste kinderen meer uit. Als alle kinderen de warmte, gezelligheid, aandacht voor hen voelen, is het goed.

Verwerking kiezen

Laat de kinderen kiezen welke verwerking ze willen doen. Elk kind heeft een eigen leerstijl. Elk kind kan een behoefte aan een andere verwerking hebben. Zorg dat ze kunnen kiezen.

Inrichting ruimte

Denk goed na over het gebruik, de inrichting van de ruimte. Kan je gebruik maken van verschillende hoeken? Op deze plek vertellen we het verhaal, hier doen we de verwerking. Misschien is er ook een ruimte waar de allerjongsten kunnen spelen.

Hulp

Je kan hulp inroepen van de oudere kinderen. Laat ze maar een stukje verantwoording dragen. Leer ze dat maar.

Samen zingen

En klinkt het wel erg iel als je met 3 personen zingt? Zoek een geschikt lied op youtube. Dan zing je met een groep.

Gebruik internet

Je kunt het internet natuurlijk sowieso goed inzetten voor de kindernevendienst. Heb je het verhaal al eens verteld met een filmpje?

Dank voor inzet

Het is fantastisch dat je er klaar voor bent, zegt Caroline weleens tegen de leiding van de kindernevendienst. Men weet niet eens zeker of er kinderen komen, men bereidt zich voor, voor jong én oud. Als er dan geen kind is, is dat frustrerend. Dat mag je best uitspreken. En toch: fantastisch dat jij je als leiding hebt voorbereid. Dank je wel daarvoor.

Nadenken over jezelf

De betrokken deelnemers aan de workshop hebben zich ook gebogen over de vragen:

  • wat is een zegen voor jou
  • wat is een worsteling voor jou

Zie de kansen

Houd moed, ook al heb je een kleine kindernevendienst. Zie de kansen. Zorg dat de kinderen het goed hebben. Een warm welkom is zo belangrijk! Weet dat God elk kind wil zegenen en dat jij daaraan mag bijdragen door deze kinderen bij Jezus te brengen.

Over Caroline Roos

Majoor Roos is stafmedewerker Ondersteuning Kerkgenootschap (Oké) kinderwerk en korpsofficier Kerkgenootschap Leger des Heils in Zwolle. Zij ondersteunt de kinderwerkers in de afzonderlijke korpsen. In 2016 neemt het Leger ook deel aan de Conferentie RondomHetKind. Een geweldig mooie gelegenheid om zo veel mensen te bereiken en je te laten inspireren door anderen.
Deze blogtekst is een weergave van een telefoongesprek met haar over de workshop, Andrea.
Contactgegevens: caroline[punt]roos[at]legerdesheils[punt]nl

Meer informatie

Bron afbeelding: powerpoint presentatie Caroline Roos: een handjevol kinderen in de kindernevendienst.
Deze workshop vond plaats tijdens de 1e dag van de conferentie RondomHetKind. Zie ook een impressie van de 2e dag van de conferentie RondomHetKind 2016.
Website RondomHetKind

Read Full Post »

Super, denk ik een tijd geleden tijdens de kindernevendienst. Het aanwezige kind geeft een reactie op een vraag. Een prachtig antwoord waaruit blijkt dat het kind én de bijbelverhalen kent én een diepere betekenis. Wauw.

Ik vind het een kado. Een geschenk voor onze gemeente waar ik veel bezorgde mensen hoor tijden het koffiedrinken: Er was maar één kind vandaag en het gebeurt zo vaak dat er geen een is.

Maar mensen, als jullie een wisten van die ene! Het was super vanmorgen in de nevendienst, Andrea.

zaadje van de paardenbloem zweeft in de lucht

Zaad

Bron foto: wikimedia.

Read Full Post »

Het is een fijne dienst. Toch luister ik met een half oor. De andere helft van mij piekert. De kinderen zijn weer elders vandaag. Voor de 6e of de 7e keer in 2015 is er geen kindernevendienst. (Het is 1 maart als ik dit stukje schrijf.)

Waarom zijn er geen kinderen?

Het is geen begin of eind van de vakantie, geen ringrijden, geen solexrace, geen Sinterklaasfeest.
De griep is wel op zijn hoogtepunt.

Is het omdat wij vacant zijn?

Was de predikant dan het enige bindmiddel tussen de ouders, kinderen en de kerk? En zijn wij gemeenteleden dat dus niet?

Niet gezien?

Kliekt de “vaste kern” van gemeenteleden te veel met elkaar? Voelen de gezinnen zich niet gezien? Laten wij te weinig merken dat we het fijn vinden als ze er zijn?

Kindernevendienst?

Is er iets dat wij als kindernevendienst anders moeten doen? Of is dat onderdeel van de kerkdienst totaal geen overweging bij het wel of niet naar kerk gaan. Zoek ik het veel te ver? Betrek ik het te veel op mezelf?

Tijdgeest

Of gaat het nu eenmaal zo? Is dit de tijdgeest en een definitief teken dat we op zoek moeten naar andere manieren van kerk-zijn?

Vragen

Nu kan ik hier nog lang of kort over dubben.
En gissen doet missen.
Er is maar één manier om erachter te komen: het gewoon vragen.

Wat jij?
Andrea.

Read Full Post »

Older Posts »