Kan dat kind uit?

Tijdens een laagdrempelige dienst voor alle leeftijden stoort een gastpredikant zich aan een huilende dreumes. Hij vraagt: Kan dat kind uit?

Kan dat kind uit?

Ik had het fijner gevonden als hij er andere woorden voor had gevonden. De moeder van het huilende kind laat zich gelukkig niet afschrikken. Een volgende keer is zij er weer. Mét de kinderen.

Gezin bij elkaar

Er wordt veel verlangd naar deze vorm van kerk zijn: samen vieren, leren en delen met heel het gezin. Niemand gaat naar een andere ruimte. Geen kindernevendienst, de kinderen blijven er de hele tijd bij.

Ik vraag me daarbij wel een paar dingen af:

Verstaanbaarheid

1. Hoe zorg je ervoor dat iedereen de predikant goed kan horen en geen geluidsoverlast ervaart? En dan versta ik onder overlast als ik ingespannen luister en dan meer dan een zin nét niet helemaal kan verstaan omdat.. Vul maar in: een kind gaat huilen of er wordt hard gefluisterd. Tuurlijk, grote mensen kunnen er ook wat van, ze ritselen met snoeppapiertjes of moeten dringend met elkaar praten tijdens de dienst.

Als zo’n verstoring niet één keer maar zo vaak gebeurt dat ik de draad kwijt ben en uiteindelijk moet afhaken, dan noem ik dat overlast.

Uitzitten

2. Doe je de kinderen geen tekort door ze het bijbelverhaal niet op hun eigen niveau aan te bieden? In mijn jeugd was er geen kindernevendienst en zat ik de dienst uit. Dat hoeft nu niet meer. Sterker nog, het lijkt wel alsof er nog elk jaar nieuwe kindernevendienstmethoden bij komen. Dit gegeven staat wat mij betreft haaks op het verlangen naar alle-leeftijden-diensten.

Bereiken

3. Kan je als predikant iedereen aanspreken met je dienst? En dat niet één zondag maar alle zondagen?

Steekhoudend?

Ach, ik weet het niet. Als ik naar een dienst voor bijzondere mensen ga, dan storen de geluiden mij weer niet, dan ben ik ingesteld op mensen die hardop reageren.

En ik ga graag naar de diensten voor alle leeftijden, die bij ons 1 x per jaar gehouden worden. Dan hoop ik juist naast of achter een kind te zitten want daar geniet ik zo van.

Misschien weet jij het wel? Andrea

Meer informatie:

Bron afbeelding: Compositieportret van huilende baby’s : Good Night (titel op object) / Joshua Smith, Chicago, 1880 Gevonden op website Rijksmuseum, geraadpleegd 13 augustus 2019, gepubliceerd in het publiek domein.
http://hdl.handle.net/10934/RM0001.COLLECT.370450

In de Verenigde Staten is er een internetadres: noisychildrenarewelcome, vrij vertaald: Luidruchtige kinderen zijn welkom. Het is de naam van een website van een kerk. Zou de eerder genoemde gastpredikant zich daar thuisvoelen?

Read Full Post »

Bijbellezen aan tafel : voor elk kind een eigen bijbel

Stel je eens voor, papa of mama leest uit de bijbel en jij krijgt óók een bijbel. Ook al ben je zo jong dat je nog niet kan lezen. Bovendien krijgen je broers en zusjes ook een bijbel. Zo kan je als kind al vroeg het voorbeeld van je ouders volgen en is het een fijn moment: bijbellezen aan tafel.

Kinderbijbel

Ik vind het een heel mooi idee. Het wordt me aangereikt op een rommelmarkt. Ik zie een vrouw bladeren door een Kees de Kort bijbelboek. Verderop liggen er meer en daar wijs ik haar op. We raken aan de praat.

Bijbelboek: De twaalfjarige Jezus / Kees de Kort

Elk kind een bijbel

De moeder heeft geen interesse in de complete Kijkbijbel maar zoekt juist de bijbelverhalen die los zijn verschenen. Met een Kijkbijbel doet ze één kind een plezier, met de losse verhalen kan ze meerdere kinderen voorzien van een eigen bijbel.

Voorlezen

Er zitten veel kinderen aan tafel, zeker als ze de oppaskinderen meerekent. Ook hen leest ze regelmatig voor. En dan vertellen de gastkinderen dat er bijna geen boeken in huis zijn. Kan je je dat voorstellen? Als boekenliefhebster is zij ook ambassadeur van de bibliobus.

Beweeglijk

Ondertussen speurt ze ook naar die kleine Kees de Kort bijbelboekjes, miniboekjes. Want die zijn zo handig om mee te nemen naar de kerk. Als de kleintjes wat onrustig worden in de loop van de dienst, deelt zij ze uit. Want er zijn grote mensen die zich storen aan de soms beweeglijke kinderen. Het is toch juist fijn als er kinderen mee naar de kerk komen?

Voorlezen

En we krijgen het over voorlezen. Ze mag haar kind van 15 nog voorlezen. Een heerlijke afsluiting van de dag. Een mooi ritueel, alhoewel het weleens moeilijk is om geschikte voorleesboeken te vinden.

Inspiratie

Het is fris en het waait zeer stevig. Windkracht 8. Verderop in het land zijn duizenden mensen bij elkaar voor Opwekking. Op zoek naar ontmoeting en inspiratie. Het valt mij ten deel op een Walcherse rommelmarkt. Een spontaan gesprek over kinderbijbels, leesbevordering en voorlezen. Dat mag gedeeld worden.

Meer informatie

Bron foto: collectie Andrea

Website Kees de Kort

Website kinderbijbels

Lees ook de blogtekst: Is dat boek nu nog niet uit?

Read Full Post »

Kindernevendienst gemist: bijbelverhalen voor gezinnen die niet naar de kerk komen

Een uitgever van een kindernevendienstmethode biedt gratis digitaal materiaal aan voor kinderen die de kindernevendienst gemist hebben. Kwintessens biedt prachtige handvatten om thuis met bijbelverhalen aan de slag te gaan.

Van uitgever direct naar de doelgroep. Wie had dat ooit gedacht.

Als gezin thuis samen lezen

Geen kinderen

In onze gemeente gaat het opeens heel erg hard. Keer op keer zijn er geen gezinnen met kinderen, is er geen kindernevendienst. Alleen tijdens een doopdienst in maart en met Pasen waren er kinderen. De overige zondagen maakten de jonge gezinnen een andere keuze dan naar de kerk te komen.
De verhaallijn in het 40-dagentijdproject bijvoorbeeld, heeft de kinderen niet bereikt.

Duur

Wij zijn hierin niet de enige. Het 40-dagentijdproject is wel heel erg duur voor die 2 zondagen dat er één kind is, verzuchtte een nevendienstleidster uit een buurdorp onlangs.

Materiaal voor ouders

De uitgever van Kind op Zondag, ziet dit gebeuren en heeft besloten een experiment uit te voeren. Men biedt gratis, digitaal materiaal aan, dat door de gezinnen thuis gebruikt kan worden. Het is ook makkelijk door te sturen naar ouders die een bepaalde zondag niet in de kerk zijn. Dit staat in de inleiding op het materiaal.

Einde kindernevendiensttijdperk?

De tijden veranderen. Ook in de kerk. Komt er na 50 jaar een eind aan de kindernevendienst? Dat was immers het antwoord op de zondagsscholen waarbij de kinderen helemaal niet in de kerk kwamen.

Kinderen niet apart vertellen, samen vieren

Blijven de gezinnen thuis omdat ze ernaar verlangen om samen met hun kinderen te vieren?
Onder die noemer vinden momenteel vele experimenten plaats om een kinderen een nieuwe plaats te geven in de kerk/viering.

Vroege huiskamergemeenten

Vormt elk gezin nu al een huiskamergemeente en zien we ze daarom niet meer in ons kerkgebouw?
Andrea

Meer informatie:

• Bron foto: Flickr, bezocht 15 april 2018, www.flickr.com/photos/nationaalarchief/6437677815, Nationaal Archief/Spaarnestad Photo/Henk Hilterman.
• Op 15 maart vond in Amersfoort een bijeenkomst plaats, georganiseerd door Kind op Zondag. Aanwezig waren mensen met hart voor kindernevendienst. Lees het verslag: Kinderen en kerk: perspectief voor de toekomst.
  Kind En Kerk (KEK), nr. 1 Centraal staat het verhaal van de Verloren Zoon.
  Kind En Kerk (KEK), nr. 2 Bevat:
• Emmaüsgangers
• De schepping
• wandelviering voor Hemelvaart
• Lees over de eerste kindernevendiensten in 1960: Kindernevendienst: gezamenlijke kerkgang met aparte preek voor de kinderen
• JOP geeft stem aan de zoektocht van diverse gemeenten naar een andere manier van het omgaan met kinderen in de kerk, zoals met dit artikel: En dan mogen de ouderen nu naar de oudernevendienst
• Lees ook: 9 alternatieven voor het opheffen van de kindernevendienst

Read Full Post »

Over een familieviering met het thema : mijn zegen heb je

Omdat de belangstelling voor de avonden geloofsopvoeding minimaal is, zijn deze afgeschaft.
Familievieringen zijn hiervoor in de plaats gekomen.

Wat is een familieviering bij ons:

• bijzondere kerkdienst voor alle leeftijden
• tijdens gewone kerktijden, de ochtenddienst
• persoonlijke uitnodigingen voor gezinnen met kinderen onder 18 jaar én een herhalingsuitnodiging
• extra programma na het koffiedrinken, in aanwezigheid van minstens één predikant
• een maaltijd sluit de bijeenkomst af

Doel

We hopen dat vooral gezinnen met kinderen onder de 18 komen. Met de keuze van het thema proberen we opvoeders te bereiken. We willen hen een luisterend oor bieden en ook in contact brengen met andere ouders.

Mijn zegen heb je

Dit jaar is het thema: mijn zegen heb je, Genesis 48 vers 8-19. Over het loslaten van je kind. Je laat het zijn of haar weg gaan. Het gaat andere route dan jij voor ogen hebt. Soms maakt het kind een eigenwijze keus of of heeft jouw lieverd immense pech in het leven.
Vergeet niet het kind te zegenen op zijn of haar weg.

Gaat het verhaal over barbecueën bij ome Erwin ook over zegenen?

Doelgroep

Het is een gezamenlijke dienst met het buurdorp. Uit onze gemeente zie ik wel meer jongeren dan anders. En ik ken ook wat kinderen/jongeren uit het buurdorp van gezicht. Voor het extra programma na de dienst blijven 2 gezinnen met jonge kinderen. Zo jong dat het kinderprogramma vervalt. Er blijft ook een flinke groep betrokkenen voor het extra programma. De ontmoetingen zijn intensief. Zegenen wordt van allerlei kanten verkend.

Anders

Hebben we met deze viering nou bereikt wat en wie we willen bereiken? Ja en nee.

Doel niet bereikt

Ondanks de aankondigingen hebben we veel gezinnen gemist.

• boekje winterprogramma
• persoonlijke brief in september
• tweede persoonlijke brief eerder in de week voor de dienst

Waarom? Dat weten we niet.

Doel absoluut bereikt

De jongeren die ik aanspreek vinden het een mooie, interactieve dienst.

Interactie tijdens de dienst

• reageren op vragen naar aanleiding van het kinderverhaal
• kinderen kunnen met het play mobile verhaal spelen tijdens de overdenking
• 60+ zong 60- toe en andersom
• 40- zong 60+ toe, zij voegden zich later bij het iele gezang
• zegenbriefjes invullen, die in het gebed verwerkt zijn
• er werden 2 filmpjes vertoond:
• Kinderlied ‘Je mag er zijn’ https://youtu.be/v0pSh7HrKLw
• Fathers and friends’ van Alain Clark https://www.youtube.com/watch?v=uBDGCwqYT5I Met Nederlandse vertaling in de papieren liturgie

De dienst wordt sowieso als een prachtig, aansprekend geheel ervaren. Dat gonst nu nog na. Iemand zegt: het is een super dag.

Na afloop worden de briefjes met zegenbedes verbrand. Dat is privé. Ze mogen niet gaan rondslingeren.

Wat is belangrijk?

Blijft de vraag: is het erg dat we toch een flink deel van de doelgroep gemist hebben? Of moet je die vraag nooit stellen omdat het niet om aantallen gaat in de kerk.
Wat denk jij?

Meer informatie

• Bron foto: collectie Andrea
• Spiegelverhaal over het thema zegenen : een eigen weg. Kinderverhaal met een klein Zeeuws accent, geschreven door Andrea.
• Op de beamer zijn toepasselijke foto’s getoond van een playmobile setting van het verhaal.
• Doorloopschema familieviering
• Orde van dienst op hoofdlijnen
• Gespreksstof voor het speeddaten, zie doorloopschema familieviering
• Andere familieviering:
  Genezing van de verlamde man
• Doorvertellen

Read Full Post »

Kliederkerk combineren met Godly play, een goed idee?

Hoe het er bij andere kliederkerken aan toe gaat, daar heb ik nog niet veel ervaring mee. Er is een oproep, wie wil de kliederkerk helpen voorbereiden? Voor ik het weet, bied ik aan om een Godly play verhaal te vertellen.
Past een vertelling in Godly play stijl eigenlijk wel in een kliederkerk?
Oordeel zelf.

Een hele abbelegatie. Attributen voor het vertellen van een Godly play verhaal tijdens een kliederkerk

Persoonlijk ontvangst

Alle deelnemers worden in de hal ontvangen en krijgen daar uitleg over de kliederkerk. Het is immers de eerste keer dat men bij een kliederkerk is. Kinderen worden bij de deur naar de zaal persoonlijk welkom geheten. Ze krijgen allemaal een hand. Ben je klaar voor het verhaal?

Ben je klaar voor het verhaal?

Godly play

Het verhaal van de Exodus staat centraal. Dit zijn de reacties naar aanleiding van de Godly play achtige vertelling met verwonderingsvragen. Zowel kinderen als volwassenen reageren hardop:

• dat ze door de blauwe zee gingen
• goede onderlinge gesprekken
• het was muisstil toen je het verhaal vertelde
• er klink een zacht gegrinnik als een poppetje kopjeduikelend door de Rode Zee gaat
• door de pauzes kon ik goed nadenken over het verhaal
• de manier waarop de ze door de zee gaan: indrukwekkend
• ik kreeg er op een gegeven moment kippevel van
• we leven in een beeldcultuur dus dit is wel een goede vertel manier
• ik zat ook alleen maar naar die poppetjes te kijken
• als die zee zo open gaat, zie je dat God een nieuwe kans geeft, een opening biedt, daar gaat het verhaal over mij
• we mogen erop vertrouwen dat God ons helpt
• het verhaal gaat over mij als Mirjam danst en zingt
• het zag er erg simpel en makkelijk uit, dat er veel voorbereidingstijd in zit, kan ik me voorstellen

Je zou dit een litugisch centrum kunnen noemen.

Creatieve verwerking

Daarna is er ruim de tijd voor verschillende creatieve verwerkingen, die in het hele gebouw worden aangeboden

• matzes versieren
• vingerverven
• praathoek de predikant is beschikbaar voor gesprek
• muziekinstrumenten maken
• liedjes zingen
  -Met Mozes zijn wij meegegaan omdat de Heer ons riep
  -Hoe kwam Mozes door de Rode Zee
  -Geroepen om op weg te gaan
• kaartje schrijven en in de dankboom ophangen
• sjoelen
• voetje-van-de-vloer-met-stoelen een traject afleggen
• gezelschapsspelletjes
• kleien
• spelen met het verhaal
• zandtafel à la zandtovenaar (kon niet gerealiseerd worden)

Wat een geklieder, de muziekinstrumenten liggen zo maar op de verteltafel

Korte viering

• openingswoord
• zingen
• korte bijbeltekst
• zingen
• bijbelverhaal nog een keer verteld
• gebed met gelegenheid tot aansteken kaarsje
• zingen
• zegenbede

Samen eten

Samen eten in de vorm van een Amerikaanse high tea. Iedereen brengt iets mee.

Tijdens het gebed mag je een kaarsje aansteken en in de woestijn zetten.

Waardevol

Ik zie 2 kinderen een toren bouwen van houtblokjes. Ondertussen zingen ze: Hoe kwam Mozes door de Rode Zee.
Ze spelen toevallig in de praathoek en mogen er blijven spelen als een groepje mensen ernstig in gesprek gaat over het bijbelverhaal.

Er komen geen kinderen spelen met het zand en de poppetjes. Wel een volwassene. Waar ben jij in dit verhaal? Er worden levensverhalen gedeeld.

Mislukt?

De belangstelling is verre van overweldigend.
We doen de kliederkerk uiteindelijk met:

• een paar gezinnen met kinderen
• enkele belangstellenden
• team van voorbereiders/medewerkers

Is daarmee de kliederkerk mislukt?

De kinderen hebben het naar hun zin.
De volwassenen hebben goede gesprekken.
En het is goed. Erg goed.

Eén ding kan de volgende keer anders: er mogen best meer mensen komen. Andrea

Meer informatie

• Alle gebruikte foto’s komen uit de collectie Andrea
• Meer lezen over Godly play op dit weblog.
• Naar de Nederlandse website van Godly play.
• Meer lezen over kliederkerk op dit weblog.
• Naar de kliederkerk website.

Read Full Post »

Denk niet dat je het fout hebt gedaan: weinig kinderen in de kindernevendienst

De invulling van de zondag verandert, zegt de gastpredikant met wie ik in gesprek raak. Je moet niet denken dat jij het fout doet.

Grijze hoofden

We hebben het over grijze gemeenten, haarverf en het missen van kinderen.
Bij ons zijn er een paar gezinnen met 2 en 3 kinderen. We zijn al blij als er 8 kinderen komen, zegt hij. Wijzelf hebben sinds de zomervakantie 1 x 1 kind in de nevendienst gehad.

Gesprek met gezinnen

Wij willen in gesprek komen met de gezinnen. Misschien is er een waarom. Misschien kunnen wij hen tegemoet komen. Samen op zoek gaan.

Omstandigheden veranderen

Toch moet je niet denken dat jij het fout doet, zegt de predikant. De invulling van de zondag verandert.

Deze brug heeft haar functie verloren

Rivier verandert

Denk maar aan de Cholutecabrug in Honduras. Een prima brug die goed functioneert. Alleen, na de orkaan Mitch, is de loop van de rivier drastisch veranderd. De brug staat voor spek en bonen in het landschap. Naast de rivier. Maar daarmee is de brug niet fout of verkeerd gebouwd. De omgeving van de brug is veranderd.

Niet gerustgesteld

Aan de ene kant vind ik het fijn om te horen: we doen het niet fout, zijn toch goed bezig. Aan de andere kant, als wij die brug zijn waar geen behoefte aan is, moeten wij dan stug op de oude voet door blijven gaan?

Jij

Wat denk jij?

Wij gaan in gesprek met de gezinnen. Lees ook het commentaar op de blogtekst: 9 alternatieven voor het opheffen van de kindernevendienst over wat je als gemeente wil met kinderen in de kerk.
Andrea

Meer informatie

• Hier vind je een Luchtfoto van de Cholutecabrug, nadat orkaan Mitch het landschap heeft veranderd.(helemaal onderaan het artikel)
• Bron foto: collectie Andrea. Foto genomen in Urbés, Haut Rhin, France.

Read Full Post »

Koffiedrinken na de dienst met kinderen: een ramp of zegen

Tijdens het koffiedrinken kunt u met elkaar napraten over de dienst. Natuurlijk is er ook thee en limonade. Zo staat het in de liturgie. Hoe leuk is dit voor kinderen?

Tijdens het koffiedrinken spelen de kinderen verder met het verhaal.

Wachten

Op een zondag, deze zomer vertrouwt een jongen mij toe dat zijn moeder na de kerkdienst zeker 2 uur napraat. Met bijna iedereen, hè? voegt hij er getergd aan toe. En hij maar wachten tot ze naar huis kunnen.

Deze keer moet zijn moeder bijna op hem wachten. Hij is verdiept in een Donald Duck. We drinken immers koffie in een bibliotheek, tevens ontmoetingsruimte van een kerk.

Vervelen

Er is een ballustrade in de kerk. En is er iets leukers dan dingen naar beneden te gooien? Een knuffel die je van je jongere zusje hebt afgepakt. Of je houdt met je broertje een wedstrijd vliegtuigje gooien. Kan jij er iets aan doen als het vliegtuigje in de koffie van de koffiedrinkers valt? Nee, het is niet leuk als je dan naar beneden gesommeerd wordt. Moet je weer iets anders verzinnen om de verveling tegen te gaan en aandacht te krijgen.

Spelen met het bijbelverhaal

Een tijdje terug wordt het verhaal van de dromen van de farao verteld op de vertelmanier die geïnspireerd is door Godly play. Tijdens de collecte bouwt mijn nevendienstcollega de vertelscène na op de liturgietafel.

Als je de limonade op hebt en papa telt het collectegeld en er is geen groot mens die je tegenhoudt, dan kan je verder spelen met het bijbelverhaal dat je die ochtend eerder gehoord hebt. De schaal waar de collectezakken in liggen wordt een grote voerbak.

Napraten

Kan je met kinderen napraten over de dienst? Nou en of.
We hebben een improdienst meegemaakt. Twee kinderen komen naar mij toe voor een praatje. Of was het nou andersom?

En wat vonden jullie ervan? Er is geen kindernevendienst aangeboden. Ze hebben de dienst van begin tot eind meegemaakt. Leuk maar op het laatst was het een beetje saai. Tja deze viering was ook meer voor jongeren.

Het thema van de dienst is: wie ben ik. Er wordt een dag uit het leven van een aanwezige nagespeeld. De kinderen kennen deze mevrouw wel maar hadden zij haar ook uitgekozen?

Wie hadden júllie in het zonnetje willen zetten? En waarom?
Namen van lieve, goede, zorgende vrouwen worden genoemd.
En wat hebben we een mooi gesprek in ons kringetje van 3 personen.

En we praten door. Over school, jeugdleesboeken en filosofie. Tot iedereen een jas aantrekt en we echt weg moeten.

Wat fijn dat dit gebeurt. Ik ontmoet geen volwassene maar kinderen tijdens het koffie drinken. Wat een zegen! Andrea.

Herkenbare situaties?

• Horen de kinderen er bij als de gemeente koffie drinkt?
• Worden ze bij voorbaat benaderd als hinderlijke lastpakken?
• Kunnen ze lekker spelen in de crèche, lezen of tafelvoetballen?
• Of blijven gezinnen met jonge kinderen nooit koffie drinken.

Meer informatie

Bron foto: collectie Andrea

Read Full Post »