Bijzondere kerkdiensten op Walcheren 2023

_{Bijzondere kerkdiensten op Walcheren in 2023}

De laatste keer dat ik een bijzondere kerkdienst bijwoonde, heb ik het ervaren als een waar feest. Was het elke zondag maar zo. Dit is wat ik merkte:

• veel onderling contact tussen de kerkgangers in allerlei vorm: gearmd naar binnenlopen, elkaar aanstoten tijdens de dienst, elkaar verzorgen als dat nodig was, applaudisseren voor elkaars bijdrage
• een vrolijke sfeer die bij tijden bijna uitgelaten werd. De diepe stilten die er ook waren, daardoor des te indrukwekkender
• actief meedoen aan liederen of wanneer om een reactie gevraagd werd
• de onderlinge verbondenheid was zichtbaar en voelbaar
• aanwezige kinderen zongen naar hartenlust mee met de liederen die zij kenden
• een hele duidelijke boodschap: Jezus houdt van ons allemaal, hoeveel we ook van elkaar verschillen

19 maart	Veere	Kleine kerk	Kapellestraat 27
23 april	Oostkapelle	Zionskerk	Duinweg 36a
21 mei	Zoutelande	Catharinakerk	Willibrordesplein 3
25 juni	Middelburg	Ontmoetingskerk	Oosterscheldestraat 1
20 augustus	Middelburg	Gasthuiskerk	Lange Delft 94
24 september	Westkapelle	Moriakerk	Markt 67
22 oktober	Arnemuiden	Eben Haëzerkerk	Kerklaan 4
19 november	Nieuw- en Sint Joosland	Dorpskerk	Kerkplein 1
17 december	Middelburg	Leger des Heils	’t Zwin 1

Data en plaatsen bijzondere kerkdiensten 2023 op Walcheren

De kerkdiensten beginnen om 14.30 uur. Meer informatie bij riafranke46@gmail.com
De laatste dienst waar ik bij was werd uitstekend geleid door Wim Bevelander.

Het feest krijgt een vervolg als ik een keer aan de praat raak met een vrouw die óók bij de dienst aanwezig was. Ze vertelt over een andere dienst. Toen mocht ze een lied spelen op haar keyboard. Wat heb je gespeeld? Dit is de dag.
Daar staan we. Tussen de herrie van winkelwagentjes die gehaald en teruggebracht worden, samen gebogen over haar mobieltje. Zij stráált. Ik ook.

Meer informatie

Tips en richtlijnen voor aangepaste diensten

Read Full Post »

Kan dat kind uit?

Tijdens een laagdrempelige dienst voor alle leeftijden stoort een gastpredikant zich aan een huilende dreumes. Hij vraagt: Kan dat kind uit?

Kan dat kind uit?

Ik had het fijner gevonden als hij er andere woorden voor had gevonden. De moeder van het huilende kind laat zich gelukkig niet afschrikken. Een volgende keer is zij er weer. Mét de kinderen.

Gezin bij elkaar

Er wordt veel verlangd naar deze vorm van kerk zijn: samen vieren, leren en delen met heel het gezin. Niemand gaat naar een andere ruimte. Geen kindernevendienst, de kinderen blijven er de hele tijd bij.

Ik vraag me daarbij wel een paar dingen af:

Verstaanbaarheid

1. Hoe zorg je ervoor dat iedereen de predikant goed kan horen en geen geluidsoverlast ervaart? En dan versta ik onder overlast als ik ingespannen luister en dan meer dan een zin nét niet helemaal kan verstaan omdat.. Vul maar in: een kind gaat huilen of er wordt hard gefluisterd. Tuurlijk, grote mensen kunnen er ook wat van, ze ritselen met snoeppapiertjes of moeten dringend met elkaar praten tijdens de dienst.

Als zo’n verstoring niet één keer maar zo vaak gebeurt dat ik de draad kwijt ben en uiteindelijk moet afhaken, dan noem ik dat overlast.

Uitzitten

2. Doe je de kinderen geen tekort door ze het bijbelverhaal niet op hun eigen niveau aan te bieden? In mijn jeugd was er geen kindernevendienst en zat ik de dienst uit. Dat hoeft nu niet meer. Sterker nog, het lijkt wel alsof er nog elk jaar nieuwe kindernevendienstmethoden bij komen. Dit gegeven staat wat mij betreft haaks op het verlangen naar alle-leeftijden-diensten.

Bereiken

3. Kan je als predikant iedereen aanspreken met je dienst? En dat niet één zondag maar alle zondagen?

Steekhoudend?

Ach, ik weet het niet. Als ik naar een dienst voor bijzondere mensen ga, dan storen de geluiden mij weer niet, dan ben ik ingesteld op mensen die hardop reageren.

En ik ga graag naar de diensten voor alle leeftijden, die bij ons 1 x per jaar gehouden worden. Dan hoop ik juist naast of achter een kind te zitten want daar geniet ik zo van.

Misschien weet jij het wel? Andrea

Meer informatie:

Bron afbeelding: Compositieportret van huilende baby’s : Good Night (titel op object) / Joshua Smith, Chicago, 1880 Gevonden op website Rijksmuseum, geraadpleegd 13 augustus 2019, gepubliceerd in het publiek domein.
http://hdl.handle.net/10934/RM0001.COLLECT.370450

In de Verenigde Staten is er een internetadres: noisychildrenarewelcome, vrij vertaald: Luidruchtige kinderen zijn welkom. Het is de naam van een website van een kerk. Zou de eerder genoemde gastpredikant zich daar thuisvoelen?

Read Full Post »

De kinderen gaan naar hun eigen ruimte : hoe geef je dat vorm : een voorbeeld

Op een gegeven moment in de dienst gaan de kinderen naar hun eigen ruimte. Hoe kan je dat vormgeven? Een voorbeeld uit de Evangelische Kirchengemeinde in Cochem.

Met groot en klein bidden in de kring voor je naar de eigen ruimte gaat

1. Nodig alle kinderen die naar de nevendienst gaan uit om naar voren te komen. Naar het liturgisch gedeelte.
2. Vorm daar één kring met
1. Kinderen
2. Voorganger
3. En nevendienstleiding
3. Eén van hen steekt een kaars aan, aan de paaskaars. Dat is voor de lantaarn.
4. Maak de kring dicht door elkaar een hand te geven. Doe een stap naar voren of naar achteren als je zo de kring dicht maakt Zorg dat iedereen handen vast heeft.
5. De voorganger spreekt een kort gebed uit
6. Loop naar de nevendienstruimte.

Staand tussen de kinderen spreekt de predikant niet door een microfoon. Zij staat wel echt in de kring met kinderen. Wat is dat een krachtig beeld, echt een moment met de kinderen.

Wat vind jij hiervan? Andrea

Meer informatie:

Foto: collectie Andrea

Website Evangelische Kirchengemeinde in Cochem

Read Full Post »

Kindernevendienst gemist: bijbelverhalen voor gezinnen die niet naar de kerk komen

Een uitgever van een kindernevendienstmethode biedt gratis digitaal materiaal aan voor kinderen die de kindernevendienst gemist hebben. Kwintessens biedt prachtige handvatten om thuis met bijbelverhalen aan de slag te gaan.

Van uitgever direct naar de doelgroep. Wie had dat ooit gedacht.

Als gezin thuis samen lezen

Geen kinderen

In onze gemeente gaat het opeens heel erg hard. Keer op keer zijn er geen gezinnen met kinderen, is er geen kindernevendienst. Alleen tijdens een doopdienst in maart en met Pasen waren er kinderen. De overige zondagen maakten de jonge gezinnen een andere keuze dan naar de kerk te komen.
De verhaallijn in het 40-dagentijdproject bijvoorbeeld, heeft de kinderen niet bereikt.

Duur

Wij zijn hierin niet de enige. Het 40-dagentijdproject is wel heel erg duur voor die 2 zondagen dat er één kind is, verzuchtte een nevendienstleidster uit een buurdorp onlangs.

Materiaal voor ouders

De uitgever van Kind op Zondag, ziet dit gebeuren en heeft besloten een experiment uit te voeren. Men biedt gratis, digitaal materiaal aan, dat door de gezinnen thuis gebruikt kan worden. Het is ook makkelijk door te sturen naar ouders die een bepaalde zondag niet in de kerk zijn. Dit staat in de inleiding op het materiaal.

Einde kindernevendiensttijdperk?

De tijden veranderen. Ook in de kerk. Komt er na 50 jaar een eind aan de kindernevendienst? Dat was immers het antwoord op de zondagsscholen waarbij de kinderen helemaal niet in de kerk kwamen.

Kinderen niet apart vertellen, samen vieren

Blijven de gezinnen thuis omdat ze ernaar verlangen om samen met hun kinderen te vieren?
Onder die noemer vinden momenteel vele experimenten plaats om een kinderen een nieuwe plaats te geven in de kerk/viering.

Vroege huiskamergemeenten

Vormt elk gezin nu al een huiskamergemeente en zien we ze daarom niet meer in ons kerkgebouw?
Andrea

Meer informatie:

• Bron foto: Flickr, bezocht 15 april 2018, www.flickr.com/photos/nationaalarchief/6437677815, Nationaal Archief/Spaarnestad Photo/Henk Hilterman.
• Op 15 maart vond in Amersfoort een bijeenkomst plaats, georganiseerd door Kind op Zondag. Aanwezig waren mensen met hart voor kindernevendienst. Lees het verslag: Kinderen en kerk: perspectief voor de toekomst.
  Kind En Kerk (KEK), nr. 1 Centraal staat het verhaal van de Verloren Zoon.
  Kind En Kerk (KEK), nr. 2 Bevat:
• Emmaüsgangers
• De schepping
• wandelviering voor Hemelvaart
• Lees over de eerste kindernevendiensten in 1960: Kindernevendienst: gezamenlijke kerkgang met aparte preek voor de kinderen
• JOP geeft stem aan de zoektocht van diverse gemeenten naar een andere manier van het omgaan met kinderen in de kerk, zoals met dit artikel: En dan mogen de ouderen nu naar de oudernevendienst
• Lees ook: 9 alternatieven voor het opheffen van de kindernevendienst

Read Full Post »

Samen met Opa luisteren naar kerkuitzending gemist

Voor de vierde keer in de 40-dagentijd zijn er bij ons geen kinderen voor de kindernevendienst. Het verband tussen de bijbelverhalen, de voorbereiding op het paasfeest, de inhoud van het project; dit gaat onze jonge gemeenteleden voorbij.

Somberen

Ik moet mezelf ernstig toespreken om daar niet de hele dienst over te gaan zitten somberen. Het raakt me wel.

1960 Kinderen luisteren naar een radio

Project uitgelegd

De kindernevendienstleidster vertelt toch over het project. En we steken het kaarsje in het lantaarntje aan, zingen het projectlied en we denken aan de kinderen.

Kerkuitzending gemist

Dan vertelt onze gastpredikant over een Opa.
Als zijn kleinzoon komt, surft hij naar kerkuitzending gemist. Hij zoekt de opname van de dienst op en zoekt daarbinnen naar het moment voor de kinderen.
Dan luistert hij er samen met zijn kleinzoon naar. Misschien pakt hij er ook nog wel een kinderbijbel bij.
Wat een hoopvolle gedachte.

Andere manier

Wij zien niet alles wat er gebeurt. Misschien krijgen onze kinderen de bijbelverhalen wel op een andere manier mee.

Dus daarom deel ik dit verhaal met jou, Andrea.

Somberen kan altijd nog.

Meer informatie

Hier kan je veel kerkdiensten terugluisteren:
kerkdienstgemist.nl
kerkomroep.nl
Bron foto: digitaal.dezb.nl, fotograaf: W. de Bruine, geraadpleegd 18 maart 2018 2 jongetjes luisteren in pyjama naar de radio ‘het klokje van zeven uur’ een foto uit 1960.

Read Full Post »

Voor de kinderen is er een kerkboekje

Die kans heb ik niet vaak: ik kan een kijkje nemen in de kerk van de Hervormde Gemeente Tholen. Natuurlijk wil ik weten wat er voor de kinderen georganiseerd wordt. Er is geen kindernevendienst, wel kinderoppas. Men biedt de kinderen uit groep 3 tot en met 8 een kerkboekje aan.

Kerkboekjes voor de kinderen van groep 3 t/m 8

Kerkboekje

Nu is het woord boekje erg royaal voor het slappe dubbelgevouwen papier in A5-formaat. Het is wel dubbelzijdig bedrukt maar wil je er in kunnen schrijven heb je allereerst een stevige onderlegger nodig. Ik denk dat je ook zelf pennen mee moet nemen. Die liggen in ieder geval niet gereed.

Schrijven

Kan een beginnende schrijver hier al mee uit de voeten? Zelfs voor mij als volwassene wordt het priegelen als ik wil schrijven in het boekje. Er is weinig schrijfruimte. Ik weet dat mijn allereerste handschrift uit grote hanepoten bestond. Dat zal nu toch net zo zijn?

Detail van het kerkboekje van de Hervormde Gemeente Tholen

Vragen

De inhoud daarentegen is bruikbaar bij elke dienst. Het bevat goede vragen zoals:

• is er iets bijzonders in deze dienst?
• welk bijbelgedeelte wordt er gelezen?
• wat heb je in deze kerkdienst gehoord wat je nog niet wist, wat je geleerd hebt?
• schrijf waar de preek over gaat of maak een tekening die bij de preek past

Hoe wordt het ervaren?

Jammer dat ik geen ervaringsdeskundige gesproken heb: een kind. Het lijkt me dat de allerjongsten nog niet zo veel hebben aan dit kerkboekje. En hoe ervaren de vaders en moeders dit? Worden de boekjes thuis nog nabesproken?

Samen beleven als gezin

Ik hoor steeds vaker een geluid dat ouders in de kerk niet meer gescheiden willen worden van hun kinderen. De kerkdienst moet je eigenlijk als gezin kunnen beleven. Samen. Een kindernevendienst past daar niet bij.
Is zo’n kerkboekje nou de oplossing?
Andrea.

Meer informatie

Bron foto’s: collectie Andrea
Lees ook eens: Kinderen en de kerkdienst: een overzicht van nieuwe initiatieven.

Read Full Post »

Over aansluiting vinden in de kerk

Fijn. Pa loopt op zondagmorgen weer naar de kerk. Dat steunt hem, zeggen zijn kinderen en kleinkinderen tegen elkaar. Pa is de kerkelijke gemeente in het dorp altijd trouw gebleven. Ook nu hij kort geleden alleen is komen te staan.

Wat de familie niet weet, even later wijkt Pa af van de route. Hij loopt een zijstraat in en keert terug. Naar huis. Hij is het die zondagmorgen toch echt van plan, naar de kerk te gaan. Echt.

Maar naarmate hij dichter bij het kerkgebouw komt, worden de herinneringen aan vorige week sterker. Drinkt u na afloop een kopje koffie met ons mee? verschijnt op de beamer. Laat ik dat maar eens doen, denkt Pa.

Hij is die dag de laatste die een kopje koffie ophaalt bij het buffet. Met het kopje in zijn hand loopt hij in de richting van de tafels waar men gezellig samen is.
De stoelen zijn bezet.
De tafels zijn vol.
De kringen blijven gesloten.
Men laat de man staan met zijn koffie en zijn gemis.

Hij zegt het maar niet tegen zijn kinderen en kleinkinderen.

Wij laten de ander alleen zitten

Aansluiting

Dit verhaal heb ik niet verzonnen. Het is waar gebeurd.
We komen erop tijdens het koffiedrinken na de kerk. Het gesprek gaat over: aansluiting krijgen. Hoe mensen anderen buiten kunnen sluiten. Bewust en onbewust.

Niet mobiel

En ik denk aan diegenen die door ziekte of ouderdom niet zelf op een andere plek kunnen gaan zitten. Mensen die niet zonder hulp kunnen opstaan uit hun stoel. Mensen die niet zelf kunnen doorschuiven in de houten kerkbank.

Alleen

Bij het koffie drinken of zelfs in de gangpaden naast kerkbanken laten wij ze zitten. Alleen.

Andrea die het even niet over kindernevendienst of jeugdwerk heeft en dit even kwijt wil.

Meer informatie

Bron foto: Pixabay

Read Full Post »

Bingo, klinkt het door de kerk : de kinderen doen preekbingo

Niet elke gemeente heeft genoeg vrijwilligers om de kindernevendienst in de zomervakantie door te laten gaan. Of kinderen. Dan is er tijdelijk geen kindernevendienst.

Bingo!

Verstrooiing

Toch kan je de kinderen verstrooiing bieden. Dan deel je voor de dienst zogenaamde bingokaarten uit.
De predikant kiest een aantal woorden uit de preek en zet deze op papier. Het is de bedoeling dat de kinderen de woorden doorstrepen als ze ze horen. Je kunt natuurlijk ook cijfers toevoegen, die horen we ook vaak genoeg tijdens de overdenking.
Ik denk dat het maken van zo’n bingokaart snel gedaan kan worden. Voorwaarde is wel dat de preek een eind af moet zijn.

Bingo!

Mag er bingo geroepen worden? Als dat echt niet kan in jouw gemeente, zet dan met opzet een paar woorden op de lijst die je niet gebruikt.

Alternatieven als er geen kindernevendienst is

Een andere manier om de kinderen te betrekken bij de dienst, is het kopiëren van een kerkboekje. In tegenstelling tot preekbingo, kan je daar wel verdiepingsvragen in kwijt.
Of bekijk deze blogtekst eens: vakantie van de kindernevendienst : een tas voor elk kind.

En vergeet je de kleuters niet die nog niet kunnen lezen?
Andrea.

Meer over preekbingo

• Preekbingo / M. de Rooij. – In: Opbouw online
• Luisterpreek plantagekerk Zwolle waarbij preekbingo wordt toegepast.
• Voorbeeld preekbingo. (doc-document)
• Preekbingo opzet en ervaring van ds. Joost Schelling Gereformeerde Kerk Sliedrecht. Op 16 augustus 2015 speelden de kinderen daar preekbingo.
  Bevat:
  • aanleiding preekbingo
  • opzet geheel
  • praktische uitwerking
  • reactie kerkgangers
  • verbeterpunten

  Naar Preekbingo opzet en ervaring / Joost Schelling.

Bron: afbeelding: wikimedia : A bingo winner in Montreal, Quebec in 1941. Geüpload door Bibliothèque et Archives nationales du Québec.

Read Full Post »

Een kerkdienst geschikt voor alle leeftijden

Bob Hartman heeft een aantal bijbelverhalen uitgewerkt tot diensten waaraan elke leeftijdsgroep mee kan doen. Er is geen kindernevendienst nodig. Hij noemt het de All age service: Kerkdienst voor alle leeftijden. Boeiend en voedend voor iedereen.

Herinneringen

Mama, weet je nog? Die ene keer dat we in de kerk zo om opa moesten lachen? Toen hij zo gek zat te eten? Dat was leuk hè?
Maar weet jij nog waar die dienst over ging? Wat we hebben kunnen leren?
Ja, dat weet ik nog hoor mam. Ik heb opgeschreven dat ik goed verhaaltjes kon verzinnen en Paulien kreeg mijn zakje-deel-je-talent. En zij kan goed tekenen en zo is het begonnen met onze stukjes in de schoolkrant.

Wonderbaarlijke spijziging

Stel je voor dat je zo met jouw kind kan terugkijken op een kerkdienst waarbij de wonderbaarlijke vermenigvuldiging centraal staat.
Het vrije verhaal gaat over broodbakster Golda die op zoek gaat naar haar dorpsgenoten. Zij zijn Jezus achterna gegaan en eten nu op de berg.
In de dienst is eerder uit het evangelie gelezen over de spijziging van de 5000, zijn er lofliederen gezongen en is er gebeden.

Wonderbaarlijke vermenigvuldiging van het brood Antonie Wierix, 1593

Iedereen een rol

Alle mensen hebben een rol tijdens het voorlezen van het vrije verhaal. Als het woord brood wordt uitgesproken doen ze hardop na hoe je een broodje verorbert. Dat bedoelt de kleindochter. Dat deed Opa zo leuk.

Talent

Hartman formuleert een kern van het verhaal de 5 broden en 2 vissen zo: Laten we God danken voor Zijn gulheid en prijzen voor Zijn creativiteit.
Of: deel gul van jouw talent.

Delen

De kerkdienst voor alle leeftijden heeft ook een praktisch gedeelte. Bij het bijbelverhaal Johannes 6:2-14, vinden de kerkgangers op elke zitplaats een zak. Een klein zakje met koekjes, cupcake of muffin; een baksel dat aan brood doet denken. Plus een papiertje dat in de vorm van een vis is geknipt. En iedereen schrijft op het papier zijn of haar talent. Welke gaven heb jij gekregen (en verder ontwikkeld)? Die zakken worden na de dienst op straat uitgedeeld.

Verspreiding van gaven

Wat er daarna gebeurt is spannend. Heb jij het talent om kleren te kunnen herstellen? Komt jouw zakje terecht bij een medewerker van een kledingbank?
Dan kan er iets moois gaan gebeuren.

Boek met 12 bijbelverhalen

Deze blogtekst verschijnt naar aanleiding van de conferentie Rondom het kind.
Daar vertelt Bob Hartman over zijn methode voor de kerkdienst voor alle leeftijden.
Die middag vertelt hij ook over de wederopbouw van Jeruzalem zoals het in het bijbelboek Nehemia voorkomt. En ook het kerstverhaal heeft hij met zijn hele gemeente uitgespeeld.

En is iedereen enthousiast? Nee, een klein groepje gemeenteleden doet Hartman een groot plezier met een pittige, schriftelijke bijbelstudie tijdens het praktische gedeelte van de eredienst. Voor elk wat wils.

Meer informatie:

• Het boek: All age services / Bob Hartman ISBN 978-1842913932 kan ik niet in een bibliotheekcatalogus terugvinden.
  En bij Amazon is het momenteel uitverkocht.
• Engelstalige informatie over de inhoud van het boek. Met Engelstalige liedsuggesties
• Afbeelding: Rijksmuseum Wonderbaarlijke vermenigvuldiging van het brood, Antonie Wierix (II), Bernardino Passeri, 1593
  gravure, h 232 × b 146MM.

Ken jij een kerk die weleens een dienst voor alle leeftijden organiseert? Laat het me weten. Het lijkt mij fantastisch om mee te maken, Andrea.

Ook geschreven naar aanleiding van Rondom het kind:
Spiegelverhalen
Bijbelverhalen vertellen: zoek naar het wauw-effect

Complete programma’s 5 broden en 2 vissen

• Kind op zondag Meer dan genoeg
• Kinderwoorddienst.nl Samen delen

Divers
Juf Rolanda verzamelt allerlei bruikbare informatie over de spijziging van de 5000

Read Full Post »

Jullie krijgen allemaal de groeten van God

Jullie krijgen allemaal de groeten van God. Stel je dat toch eens voor. Jij krijgt de groeten van God. Wordt dat bedoeld aan het begin van een dienst? Waarom zeggen wij het dan zo moeilijk?

Tijdens een aangepaste dienst voor mensen met een handicap, hoor ik die zin voor het eerst. Waar die kerkdienst over ging weet ik niet meer. De groet daarentegen gaat sindsdien met me mee.

Groettegels

In het dorp liggen sinds kort zogenaamde groettegels. Om voetgangers eraan te herinneren dat het prettig is om elkaar te groeten. Ter verhoging van de saamhorigheid.

Verwerking groeten

Het onderwerp komt in een kerkdienst terug. De kinderen verwerken het prachtig tijdens de kindernevendienst.

Stoeptegel: wij groeten elkaar

Verzameling van wereldwijde groeten

de Heer zij met u, detail van dewereldwijde groeten

Meer informatie over groeten:

• Groetroute.
• Votum en groet, onderdeel orde van dienst.
• Boek: Samen in de kerk : liturgie voor kinderen uitgelegd / Antje de Heer-de Jong beschrijft de onderdelen van een protestantse dienst. Zoek het boek in een bibliotheek.

Read Full Post »