Hoe doe je dat, in de adventstijd waakzaam en alert zijn op goed nieuws?

Het is Advent. Er is goed nieuws op komst maar dan moet je wel waakzaam en alert zijn. Anders merk je het niet. Hoe doe je dat eigenlijk alert zijn, wakker, waakzaam?

De predikante verwoordt het met een voorbeeld uit haar jeugd.

Dit spiegelverhaal is ook te gebruiken bij het verhaal van de wijze en dwaze meisjes. En misschien wel bij meer bijbelverhalen waarbij het gaat over opmerkzaam, voorbereid zijn en niet in slaap vallen.

Als deze dwaze meisjes het vuur brandend moeten houden? Ze zien er niet bepaald waakzaam en alert uit

Waakzaam en alert

Toen ik vroeger nog bij mijn ouders woonde gingen we op zondag altijd twee keer naar de kerk. Heel lang ben ik gewoon meegegaan tot ik ongeveer een jaar of 14 was, denk ik. Toen hoefde ik niet meer mee naar de avonddienst en mocht ik thuisblijven. De afspraak was dat ik de afwas deed en in de wintermaanden het vuur in de open haard brandend moest houden. Geen moeilijke opgave toch? Maar ja, ik keek altijd graag Studio Sport, van zeven tot acht uur. En zo lang duurde ook ongeveer de dienst. Als de afwas niet gedaan was en het vuur was uit, oei dan zwaaide er wat.
Het is me wel een keer overkomen hoor. De afwas half gedaan en het vuur smeulde nog net… Maar de sport was ook zo spannend…
Dus hoe dit probleem op te lossen?

Meestal ging ik als een haas aan de afwas. Net op tijd klaar voor studio sport. En dat kon ik dan kijken voor de open haard. Een oog op de tv en een oog op het vuur. Beetje opporren en wat hout erbij leggen. Waakzaam, alert. Ook dat er geen vonken weg schoten voorbij het vloerkleed dat er ter bescherming voor lag…
Zorgen dat alles klaar is voor als mijn ouders weer thuiskwamen uit de kerk. Zo ongeveer wist ik het wel, maar de precieze tijd, nee…

Dus vandaar deze aanpak. Liever mijn werk goed gedaan en waakzaam en alert zijn, want ik wist het maar nooit.
Daar gaan wij en jullie het ook over hebben zo meteen. We verwachten de komst van een kind, maar we geloven ook dat dat kind, Jezus weer terug zal komen… Maar wanneer?

Meer informatie

Dit verhaal is gepubliceerd op het kindernevendienstweblog van Andrea.
Met hartelijke dank aan Nicolette Vlaming.
Bron foto: Wikimedia Commons, Kolossos, geraadpleegd 5 december 2017 upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Erfurt-Dom-rechtehaelfte-Seiteneingang.jpg/904px-Erfurt-Dom-rechtehaelfte-Seiteneingang.jpg

Read Full Post »

Bijbelse beeldspraak in een prentenboek: Bange Barend leert vliegen

Spreken kinderen de bijbelse taal nog? Waarom zou je de tale Kanaäns willen verstaan?

Bijbelse beelden

Het invullen van bijbelse beelden en christelijke symboliek is soms moeilijk. De taal van de bijbel is uit de Middellandse Zee omgeving. Als je niet weet dat vader adelaar onder het kind vliegt om het op te kunnen vangen? Dan ontgaat je toch een deel van het lied: Lof zij de Heer. Heeft u uit licht als op adelaarsvleuglen geheven. Om maar een voorbeeld te geven.

Symboliek adelaar is met deze verwerking uit te leggen

Prentenboek

Er is nu een prentenboek waarmee je elk geval dit beeld kan uitleggen. Bange Barend leert vliegen. Het boek staat centraal tijdens de christelijke boekenmaand 2017.

Kindervoorstelling

Er is zelfs een muzikale kindervoorstelling van het boek gemaakt.
In Meliskerke, Walcheren, Dorpshuis “Ons Huis”
Woensdag 15 november, 14.00 uur
Voor kinderen van 2 tot 7 jaar
Gratis kaarten zijn te reserveren via aanmelden@skow.nl tot zaterdag 11 november 2017.
Vermeld voornaam, achternaam en het aantal kaarten.

aankondiging voorstelling bange barend leert vliegen

Best mogelijk dat ik niet goed speur maar ik vind deze voorstelling nergens online aangekondigd. Ik wil er wel naar verwijzen. Daarom gebruik ik dit weblog hiervoor.

Meer informatie:

• Het beeld van de adelaar wordt ook besproken in een blogtekst over Geloofsgesprekken met kinderen
• Kindernevendienst waarbij het beeld van een adelaarsjong gebruikt is: Dicht bij God
• Spiegelverhalen Oude Testament
• Spiegelverhalen Nieuwe Testament
• Bron foto 1 en 2: eigen collectie Andrea

Read Full Post »

Voorbereiden van een kindernevendienst is verrijkend

Jammer dat het voorbereiden voor niets was, zegt de predikant. Er zijn geen kinderen voor de kindernevendienst. Ik kan er altijd over schrijven. Dan heeft een ander er misschien iets aan, antwoord ik.

Maar vaak levert alleen al het nadenken over een nevendienst veel op. Dat overkwam me kort geleden weer.

Onrust

Zal ik hier schrijven dat er dagen zijn waarop ik niet naar het journaal durf te kijken? Het wereldleed komt zo snoeihard binnen. Mensen om mij heen krijgen ook heel wat voor hun kiezen en er zijn de uitdagingen waar ik zelf voor sta.
Onrustig en vermoeid wordt dit mens er soms van.

Beeld Verwoeste stad van Zadkine verbeeldt onder andere wereldleed

Dan krijg ik een vraag.

Spiegelverhaal gevraagd

Ken jij een spiegelverhaal van Matteüs 16:13-19? Het is voor een slotviering van een jubilerend koor.
Men wil graag een spiegelverhaal bij het thema: Geroepen om rots te zijn.
Of met andere woorden: geroepen zijn én iemand zijn op wie je kunt bouwen.

Mijn boeken worden doorgespit, op zoek naar bruikbaar materiaal. Dat vind ik niet echt. Er is slechts één verhaal dat min of meer in de richting komt.
In het boek Groeien als een boom / Baukje Offringa staat een hervertelling van een joods sprookje.

De wereld anders zien

Een muis wil op ontdekkingsreis gaan om iets nieuws in de wereld te ontdekken.
Bij het gebruik van haar ogen ziet ze eerst goede en mooie dingen, later op de dag verkeerde, slechte zaken.
De volgende dag gebruikt ze haar oren, de daarop volgende dag haar neus.
Dan kruipt ze weg in haar hol en schreeuwt naar de schepper: ziet, hoort en ruikt u alle tranen en ellende niet?
De stem antwoordt: denk jij dat jij alles gezien hebt?
Ik zal je nieuwe moed geven. Ik zal je ogen geven die meer zien: sporen van vrede, van goede dingen. En ze krijgt ook nieuwe oren en een nieuwe neus.
Nu kan ze de wereld in gaan om te ontdekken waar de wereld verandert.

Inspiratie voor mezelf

Na afloop van het feest van het koor, krijg ik nog een e-mail waarin ik bedankt word. Men heeft toch besloten om geen gebruik te maken van het spiegelverhaal.
Geeft niks, antwoord ik. Ik had het verhaal zelf nodig.

Rust

Zo is het. Het spiegelverhaal heeft míj goed gedaan. Ook het voorbereiden van de kindernevendienst over Matteüs 11:25-30 komt op het juiste moment. Dat gaat over Jezus die rust geeft. Jezus bij wie je terecht kan met je rugzak vol wereldleed en ander zwaars dat je meesjouwt.
Nee, de voorbereidingen waren zeker niet voor niks, Andrea.

Meer informatie

Bron afbeelding: Marja van Vulpen op wikicommons.

Read Full Post »

Spiegelverhalen

Meer te weten komen van spiegelverhalen? Die kans laat ik niet graag liggen. Richard en Editha Priem geven een workshop sleutelverhalen tijdens de conferentie Rondom Het Kind. Dit zijn de punten die ik over het spiegelverhaal genoteerd heb.

Kenmerken spiegelverhaal

• speelt zich af in dagelijks leven
• is een gelijkenis
• vertelt bijbelverhaal

Je kunt de bijbel leren begrijpen met spiegelverhalen

Doel sleutelverhaal

Kinderen de bijbel in trekken.
Dat kan zijn in het hele verhaal of alleen het thema van het bijbelverhaal

De spiegel laat ook jezelf zien.
Doelgroepanalyse is wel belangrijk voor je begint.

Verwerking

De stap van spiegelverhaal naar bijbelverhaal is heel erg belangrijk. Priem noemt dat de verwerking.
Maar ook het thema moet je terug laten komen in de verwerking.
Kies 1 kernboodschap

Voorbereiding spiegelverhaal maken

Ten eerste: je moet er wel de tijd voor nemen.
Kies een verhaal en laat dat op je inwerken. Laat het bijbelverhaal tot je doordringen

Omschrijf de personages en maak een soort script.
Of kies het standpunt van jouw verhaal. Dat kan ook een boom zijn.
Waar zitten de personen mee?

Benoem de thema’s in een actieve vorm.
Bijvoorbeeld: God ziet jou

En spiegelen maar.

In deze workshop kwamen nog veel meer onderwerpen uit het christelijk jeugdwerk aan bod. Er was ook heel veel ruimte voor interactie met de aanwezigen. Andrea.

Tips:

• Max Lucado’s serie levenslessen
• Boeken van opa Knoest. Iemand uit het publiek reageert: dat zijn wel talige verhalen. Daarom voor sommige kinderen moeilijk te begrijpen
• En de verzameling verwijzingen naar spiegelverhalen op dit weblog. Verhalen uit het Oude Testament en het Nieuwe.

Meer informatie over spiegelverhalen

• Meer blogteksten over het spiegelverhaal.
• Het boek Hemels van Patrick McDonnell hebben we weleens als spiegelverhaal gebruikt bij Matteüs 24:14-35.
• Over Rondomhetkind
  Ook geschreven naar aanleiding van Rondom het kind:

• Bijbelverhalen vertellen: zoek naar het wauw-effect
• Een kerkdienst geschikt voor alle leeftijden

Read Full Post »

Ja, dit spiegelverhaal is gebruikt

Eigenlijk is het een vorm van vandalisme. De eigenaar van het handschrift heeft geen kopie van het verhaal gemaakt maar zijn of haar aantekeningen in het boek geschreven. Weliswaar met potlood maar hij of zij heeft geen moeite genomen zijn of haar sporen uit te gummen.

Omgekeerde gelukwensen

Ik lees het boek: Omgekeerde gelukwensen : verhalen vooraf bij zaligsprekingen / Karel Deurloo en Karel Eykman. Het zijn spiegelverhalen omdat ze iets weerspiegelen van wat in de bijbel staat. Je kunt ze ook gebruiken als: verhalen die je leest vóórdat je de bijbehorende verhalen in de bijbel zelf leest. Waardoor je als het ware al een beetje in de stemming komt.

Vredestichters

Het gekras staat bij Mattheus 5:9, gelukkig wie vechten tegen onderdrukkers want van hen hangt de toekomst af. Zo hertaalt Karel Eykman: zalig de vredestichters want zij zullen kinderen Gods genoemd worden.
Het hoofdstuk heet: uitvechten. Het gaat over een jongen die het doetje van de klas helpt. Deze wordt door 2 andere klasgenoten letterlijk als trekpaard gebruikt.

Gekras

De vorige lener heeft in het hele verhaal gestreept. De naam Pimmetje is doorgehaald en er is overal Pieter van gemaakt.

Doorgehaalde woorden in een bibliotheekboek

Verwerking

Onder het verhaal staat:
waar gaat het om?
herken je iets uit het verhaal?
zou zoiets zich in deze groep af kunnen spelen?
voel je je weleens buitengesloten?
wat zegt Jakobus ervan?
wie zou je liever willen zijn?
welke hoofdpersoon is volgens Jezus een christen?

aantekeningen in bibliotheekboek

Gebruikt

Het staat grijs op wit: dit verhaal is gebruikt in een groep. Dat is fijn. Maar ja, ik kan het niet aanzien dat iemand zo met een boek van de bieb omgaat. Dan protesteert de bibliothecaris in mij. Weet iemand waar mijn gum ligt?

Spiegelverhalen zaligsprekingen en psalmen

Het boek de omgekeerde gelukwensen bevat spiegelverhalen van de zaligsprekingen uit Matteüs 5:3-10 en een aantal Psalmen.

Hertalingen

(toegevoegd 5 augustus 2013)
Bette Westera heeft een aantal Psalmen voor kinderen hertaald.

Psalm 8	Poes
Psalm 14	Niet te geloven
Psalm 32	Biechtstoel
Psalm 39	Sterren
Psalm 63	Heimwee
Psalm 101	Waar wil ik wonen?
Psalm 103	Kind van God
Psalm 139	Jij kent mij

Het document wordt afgesloten met een overzicht van hertaalde Psalmen in andere boeken en tijdschriften.

Read Full Post »

Waar ligt Helenaveen? : kinderpreken uit de jaren 80

Geen kindernevendienst
Toen ik kind was, was er geen kindernevendienst in onze gemeente. Als ik dat vertel, kijken de kinderen me meewarig aan.
Behalve als we in Haarlem op vakantie zijn, dan gaan we daar wel naar de nevendienst. Hoe het er in de kindernevendienst dan aan toe ging weet ik jammergenoeg niet meer.

Gekend worden
Het leuke is wel dat wij nu al een paar kinderen uit die provinciehoofdstad kennen. En ze groeten ons als we elkaar in het centrum tegenkomen. Ik weet nu nog dat dat enorm goed voelt. Gekend worden in een grote stad.
Het is dan ongeveer 1975.

Vervelen
Wat deed je dan tijdens de overdenking? Je vervelen, eerlijkgezegd. Zo geruisloos mogelijk.
Rondkijken, een patroon zien te ontdekken in de glas in lood ramen. Een aantal ramen heeft gekleurd glas. Maar een systematiek zit er niet in. Dat kan ik met zoveel kijkervaring rustig stellen.
In de winter kan je fijn met de franjes van je das spelen. Vlechten, vlechten losmaken, overnieuw beginnen.
Of je bestudeert het liedboek eens goed. Een klus waar je normaal gesproken niet aan toe komt.
Natuurlijk is het een wedstrijd om zo lang mogelijk met het pepermuntje te doen.

Kinderpreken
Het zal zo in het begin van de jaren 80 zijn, wanneer de predikant begint met het houden van zogenaamde kinderpreken. Reken maar dat de grote mensen ook goed opletten. Dominee Wim de Bakker vertelt uit zijn jeugd herkenbare verhalen. Met een link naar de bijbeltekst die hij later behandelt; een sleutel- of spiegelverhaal.

Een nieuw pak
“Weet je wat ik vroeger het állervervelendste vond? Een nieuw pak kopen. Op mijn vrije middag nog wel moest ik met mijn moeder naar de stad.” Dan omschrijft hij hoe dat ging. Met prikkende spelden en eindeloos stilstaan.
“Maar (eerlijk is eerlijk) als ik in de winkel in de spiegel keek, dan stond dat oude pakje wel raar. Nú zag ik het ineens. Er zaten lelijke knieën in de broekspijpen, en de ellebogen waren kaal.”
“Toen ik het nieuwe pak aanhad, zag ik ineens dat het oude toch niet zo mooi meer was”.
“Wat is het makkelijk te begrijpen wat de bijbel hier zegt. God wil alles nieuw maken, de wereld, de mensen, álles. Alles moet mooi en nieuw worden. Daar zal God voor zorgen. Maar wij hebben daar dikwijls helemaal geen zin in. Wij zeggen; Dat nieuwe van u hoeven we niet. We vinden het wel goed zoals het nu is. Dat oude is best. Waarom moet het nu allemaal nieuw worden?
Maar dan is God net als mijn moeder. Hij zegt: dat oude is lelijk. Dat is versleten. Dat kan niet meer. Jullie moeten nieuw worden. Kom maar mee”
Bij Efeze 4: 22, 24

Aandacht voor kinderen
In 1987 zijn de verhalen gebundeld. Een tijdje geleden kom ik het boekje weer tegen. En voor ik het weet ben ik het weer helemaal aan het lezen.
Feit is dat deze predikant kinderen zo belangrijk vindt dat hij er ruimte voor maakt in de dienst. In die tijd is dat heel bijzonder, in onze kerk.

Waar ligt Helenaveen?: zo heet de kinderprekenbundel
“Misschien hoeven jullie op school niet meer te leren waar Helenaveen ligt. Geeft niks! Ik ben er laatst nog eens geweest. Het is een leuk plaatsje hoor, maar die mensen redden zich daar wel. Het is belangrijker dat je van de Sahellanden en Bangladesj en India leert, en dat jullie weten, wáár de mensen arm zijn en honger lijden, en aan wie we het vlugste hulp moeten geven.”
“Leer maar goed aardrijkskunde. Maar Helenaveen? Dat mag je van mij vergeten.”

Bedankt
Een dominee die stelt dat niet alles even belangrijk is wat je op school leert. Iemand die speciaal voor jou, kind, vertelde. Bij één onderdeel in de dienst hadden we het echt naar onze zin. Geweldig.
Dominee de Bakker: alsnog hartelijk bedankt.

Spiegelverhalen uit het Oude Testament
Spiegelverhalen uit het Nieuwe Testament

Read Full Post »

Over wielen en uitvinden

Waarom zou je het wiel opnieuw uitvinden?
Ik heb geen idee hoeveel kerken er zijn in Nederland. Noch weet ik hoeveel vrijwilligers er per week een kindernevendienst uit Kind op Zondag voorbereiden.

Zaterdag
Aan de gebruikscijfers van dit weblog kan ik wel zien dat men op zaterdag het meest op kindernevendienst.wordpress.com terechtkomt. De bescheiden pieken in het blogbezoek kwamen voor op de zaterdag voorafgaand aan het beschreven onderwerp. Best logisch natuurlijk.

Kleurplaten
Er wordt ook veel gezocht naar kleurplaten heb ik gemerkt. Omdat deze vaak in databases opgenomen zijn kan zoekmachine google ze (nog) niet altijd vinden. De laatste tijd probeer ik een tekst ook af te sluiten met een verwijzing naar een bijbehorende kleurplaat. Daar wordt op bescheiden schaal best gebruik van gemaakt. Dat ga ik proberen vol te houden.

Spiegelverhalen
Er is ook veel vraag naar spiegelverhalen. Dat leid ik af uit de gebruikte woorden waarmee jullie op dit blog terecht komen. Daarom wil ik proberen om een overzicht van sleutelverhalen te maken.

Nuenen
De kindernevendienst van de Protestantse Gemeente Nuenen heeft veel informatie online staan. Je kunt er vinden welke bijbelverhalen staan in het boek:

• Het land onder de regenboog / Nico ter Linden
• Als er een God is / Karel Eykman
• De profeet in de vis / Nico ter Linden
• Koning op een ezel / Nico ter Linden
• En dat is zeven / Karel Deurloo

Bijvoorbeeld in het boek Als er een God is, staat een navertelling van Mattheüs 21:1-11 De ezel met Palmpasen.

Methoden
Op 3 november 2007 was er een workshop methoden Kindernevendienst (pdf-document, 683 Kb), vind ik op dezelfde Nuenense website. Annemieke van der Veen geeft een aanzet tot het vergelijken van Bonnefooi, Kind op Zondag en Vertel het maar. Als je binnenkort moet kiezen, of je wil veranderen kan je het artikel eens lezen.

We delen de bijbelverhalen, waarom niet de weg ernaartoe?

Read Full Post »